Hòn bà khám phá bởi bác sĩ Alexandre Yersin. Từ năm 1915, ông đã xây dựng trại nghiên cứu tại cao độ 1.500 m trên đỉnh Hòn Bà, nơi đây đã thực hiện nhiều chương trình thực nghiệm, gây trồng và sử dụng các loài cây thuốc (ngày nay vẫn còn vài dấu tích). Trong số đó, có cây ký ninh (Cinchona ledgeriana)được nhập từ Nam Mỹ. Để tưởng nhớ đến bác sĩ Yersin, tỉnh đã cho phục dựng ngôi nhà của ông trên nền cũ tại đỉnh Hòn Bà. Đặc biệt ông còn có công điều tra phát hiện nhiều loài thực vật quý hiếm tại Hòn Bà, được vinh danh mang tên cho vài loài tiêu biểu như: trương hùng (Reevesia yersinii), chè Hòn Bà(Thea yersinii).

Khu bảo tồn Hòn Bà được thành lập theo quyết định số 98/2005/QĐ-UBND, ngày 15/12/2005 của UBND tỉnh Khánh Hòa với các mục tiêu và nhiệm vụ sau:

• Bảo tồn đa dạng sinh học hệ sinh thái rừng nhiệt đới và á nhiệt đới với các nguồn gen động thực vật quý hiếm.
• Phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ và duy trì nguồn nước cho hồ Suối Dầu.
• Góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, điều tiết khí hậu.
• Phục vụ nghiên cứu khoa học về rừng, tạo nên một khu du lịch sinh thái hoàn chỉnh khép kín với du lịch biển TP. Nha Trang.

Hệ thống động - thực vật